19 Aralık 2022 günü Ankara’da yitirdiğimiz besteci, müzik eğitimcisi, MÜZED Üyesi SARPER ÖZSAN, 23 Aralık 2022 günü Ankara’da son yolculuğuna uğurlandı.
SARPER ÖZSAN için 23 Aralık 2022 günü önce Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezinde bir tören yapıldı. Törene Özsan’ın oğlu Botan Özsan, yeğeni Dr. Meltem Yalçın, yakınları, MÜZED üyeleri, mücadele arkadaşları, sanatçılar, gençler, sanatseverler, katıldı.
Botan Özsan, konuşmasında babasının “Hayatı paylaşan bir baba olduğunu, çok sayıda insanın yaşamına dokunduğunu, yılmaz bir devrimci, örgütlü, disiplinli bir insan olduğunu” söyledi.
HÜ Ankara Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi ve Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Cenk Güray, “Sarper Özsan’ın toplumcu bakış açısını eserlerine yansıttığını, onun bıraktıklarını geleceğe taşımak anlamında hepimize görevler düştüğünü” vurguladı.
MÜZED Genel Başkanı Refik Saydam, “Sarper Özsan’ın bir müzik eğitimcisi, besteci, çağdaş devrimci müziğin ustası olduğunu, yapıtlarıyla yaşayacağını” anlattı.
Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Karanlık “Sarper Özsan ile hem çalışma yaşamında hem de hapislik yaşamında beraber olma şansına sahip olduğunu; Sarper Özsan’ın yarım asırlık seçkin bir aydın, seçkin bir sanatçı, sporcu ve seçkin bir örgütlü, partili mücadele adamı olduğunu” anlattı.
Sarper Özsan’ın öğrencilerinden Trabzon Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Öğretim Görevlisi Onur Karabiber ve Kocaeli Üniversitesi GSF Öğretim Görevlisi Gizem Sever, Sarper Özsan’ın örnek eğitimciliğini anlattılar, “Onun bıraktıklarını geleceğe taşımak anlamında üzerlerine görevler düştüğünü” anlattılar.
Anma töreninde yapılan görsel sunumda Sarper Özsan’ın yaşamından, eğitimciliğinden, mücadelesinden, müziklerinden örnekler sunuldu. Tören, bütün katılımcıların ayakta söylediği sözleri ve bestesi Sarper Özsan’a ait olan 1 Mayıs Marşı ile tamamlandı.
SARPER ÖZSAN’ın cenazesi aynı gün ikindi namazı sonrası Karşıyaka Mezarlığı Camiinde kılınan cenaze namazının ardından Karşıyaka Mezarlığında yakınlarının, mücadele arkadaşlarının, sevenlerinin omuzlarında son yolculuğuna uğurlandı.
Sarper Özsan konservatuvar eğitimi, besteciliği, eğitimciliği, devrimci mücadelesi sürecinde ulusal müziğimizin bütün türlerini, uluslararası sanat müziğini, dünya devrimci müziklerini titizlikle incelemiş ve kendi müziksel biçemini oluşturmuş bir müzik ustasıydı. Uluslararası armoni sistemini öğrendikten ve uyguladıktan sonra Muammer Sun, Ertuğrul Bayraktar ve diğer başka bestecilerle birlikte Kemal İlerici’nin Türk Müziği Armoni sistemini, bestecinin kendisinden öğrenerek benimsemiş, yapıtlarında uygulamıştı. Etkisi ülkemiz sınırlarını aşan 1 Mayıs Marşı ve diğer devrimci şarkılarının yanında seçkin tiyatro, film müzikleri, koro ve çalgısal yapıtları, eğitim müziği çocuk ve gençlik şarkıları vardır. Emekçilerin devrimci müzadelesi içinde bestelediği, yarattığı şarkıları aynı zamanda kendi çalıştırdığı Aydınlık Korosunda, daha sonra Ruhi Su ve Dostlar Korosunda uygulamış, konserleri yankılar yaratmıştı.
Sarper Özsan Müzik Eğitimcileri Derneği (MÜZED) Üyesiydi. Derneğin İstanbul’daki 2014 1. İpekyolu Uluslararası Müzik Konferansında ve başka etkinliklerinde görev almış, katkılar sunmuştu.
Sarper Özsan emekçilerin, üretenlerin iktidar mücadelesinde gençlik yıllarından itibaren yaşamının sonuna kadar örgütlü olarak yerini almıştı. Son görevi, Vatan Partisi Merkez Karar Kurulu üyeliğiydi.
Müzik eğitimcileri, sanatçıları, emekçiler Sarper Özsan’ı unutmayacaktır. SARPER ÖZSAN, müzik eğitimcilerinin, sanatçılarının, sanatseverlerin, emekçilerin örgütlü mücadelesinde yaşayacaktır.
SARPER ÖZSAN
(…) Özsan 1944 yılında Bandırma’da dünyaya geldi.
Müziğe Kemal Eroğlu’ dan aldığı mandolin dersleriyle başlamış, lise öğrenimi sırasında pop ve rock müziğiyle ilgilenmiştir. 1962-1969 yılları arasında Ankara Devlet Konservatuvarı’ nın kompozisyon bölümününde öğrenim gördü. Buradaki öğrenim hayatı boyunca Necil Kazım Akses ile armoni, kontrpuan, füg, orkestrasyon ve kompozisyon, İlhan Usmanbaş’la müzik formları ve müzik tarihi, Metin Öğüt’le solfej, Adnan Saygun’la modal müzik, Selçuk Gündemir, Tulga Cetiz ve Gülay Uğurata ile piyano çalışmış, ayrıca Kemal İlerici’den iki yıl Türk Müziği makamları, dil örgüsü, ölçüleri, biçimleri ve armonileme dizgesi dersleri aldı.
1967’de TRT’nin düzenlediği halk müziği derleme çalışmalarında Burdur yöresinde derlemeler yaptı.
1970’te TRT’de çalışmaya başladı. Bu dönemde TRT televizyonu ve radyolarının müzik yayın planını hazırladı.1971’de siyasal sebeplerden tutuklandı ve 20 ay tutuklu kaldı. Tutukluluk süresinde kuramsal müzik çalışmalarına devam eden Özsan bağlamada klasik üçlü ve Kemal İlerici‘ nin dörtlü akorlarını basma olanaklarını araştırdı.
1973 yılında cezaevinden çıktı ve İstanbul Devlet Konservatuarı öğretim üyeliğine başladı.
1974 yılında Bertholt Brecht ’in, Gorki’ nin “Ana” adlı eserinden uyarlanan oyunun Ankara Sanat Tiyatrosu için müziğini bestelemiştir. Bu 1 Mayıs marşıdır. Marş 1976 yılından sonra daha çok kitleselleşmiştir. Ruhi Su Dostlar Korosu da birçok konserde bu marşı seslendirdi. En son 2010-2011 yılında Taksim meydanında düzenlenen 1 Mayıs mitinglerinde ve geçtiğimiz ay yapılan Birleşik Metal İş Sendikası kongresinde “1 Mayıs” marşını seslendirdik. 2010′ de yıllar sonra Taksim’ de yapılan
Mayıs mitinginde bu marşın sözlerini Türkçe, Ermenice, Lazca ve Kürtçe dillerinde okuduk. O konserde Timur Selçuk piyanosuyla 1 Mayıs Sanatçılar Korosu’ na eşlik etmişti.
Oktay Arayıcı’nın yazdığı “Asiye Nasıl Kurtulur ?” oyununun müziği de Sarper Özsan’ a aittir.
Cem Karaca’nın seslendirdiği “Durduramayacaklar Halkın Çoşkun Akan Selini” parçasının bestesi de Sarper Özsan’ a aittir.
1977-1980 yılları arasında Aydınlık Korosu’ nu çalıştırmış ve koroyla çok sayıda konser vermiştir. İşçiler, köylüler ve öğrencilerden oluşan Aydınlık Korosu deneyimini anlatırken “Ben tek sesli koro oluşturmak istemiyordum. Tek sesli olarak türkü okuyan bir koronun o dönemki devrimci yönelimin ihtiyaçlarını karşılayamayacağını düşünüyordum. Ve sadece bizim şarkı türkü ve marşlarımızı değil gerektiğinde Bach’tan Beethoven’ dan da eserler seslendirebilir bir koro oluşturmaya çalıştım.” sözleriyle anlatan Özsan, o dönem gittikleri bütün etkinliklerde halk tarafından büyük ilgi gören koronun en büyük sorununun üyelerinin işçi, köylü ve öğrenci oldukları için işlerine ve okullarına zaman ayırmalarının gerekliliği olduğunu belirtiyor. Zaten işlerinden ve okullarından yorgun gelen koro üyelerinin bir de müzik çalışmasında yorulduğunu kaydeden Özsan, “Bir de sanki diğer devrimci çalışmaların yanında koroya çok önem verilmiyordu. Yani sanat devrimci çalışma değilmiş gibi bir anlayış vardı. Bu dönemde tabii devrimci çalışmanın içinde sanat bilincinin de geliştirilmesi gerekiyor diye düşünüyordum. Buna aslında şimdi de ihtiyacımız var” diyordu.
1978’de TRT’ye tekrar döndü ve çok sesli müzik kurumlarının temsilcisi olarak TRT Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaptı.1982’de yönetim kurulu üyeliği görevinden alındı. Danıştay’a yaptığı başvuru sonrası alınan kararla 1990’da görevine geri döndü.
1980 Orhan Kemal’in aynı adlı romanından senaryosunu Tuncel Kurtiz, Mahmut Tali Öngören ve Erden Kral’ın yazdığı ve Erden Kral’ın yönettiği “Bereketli Topraklar Üzerinde” filminin müziği de Sarper Özsan’ a aittir.
1983’te Ulusal Gitar Müziği Beste Yarışması ‘nda birincilik ödülü, 1989’da 2. Ankara Film Şenliği’nde “Av Zamanı” filmi için yaptığı çalışmasıyla En iyi müzik ödülü ‘nü almıştır.
Rahmi Saltuk’un “Terk etmedi Sevdan Beni” çalışmasının da aranjörüdür.
Sadık Gürbüz’ün de birçok çalışmasının düzenlemesi de Sarper Özsan’ a aittir.
Yayla Yolları, Bebek ve Ceylan gibi birçok Türk Halk Müziği eserinin çok seslendirmesini de yaptı. Bu ve diğer türküleri koromuz halen konserlerinde seslendirmektedir.
Ruhi Su’nun 1985 yılında ölümünün ardından Timur Selçuk ile beraber Dostlar Korosu’nu çalıştıran Sarper Özsan koroyu 1987 yılında İstanbul Konak Sineması’nda yapılan konsere hazırlamıştır.
1988 yılında Ruhi Su Dostlar Korosu’nun yeniden organizasyonun üstlenen sevgili şefimiz Özsan RSDK’ yı 1991 yılına kadar çalıştırdı ve birçok konserde de yönetti.
Sarper Özsan, temelde halk müziğinden yararlanmıştır. Bu çalışmalar genellikle somut, anlaşılması zor olmayan yapıtlardır. Ritmik, ezgisel, armonik ve biçimsel olarak karmaşık yapılardan uzak, açık, yalın ve halk müziğinin özünü bozmayan bir yazıyı yeğlemiştir. Armoni dili olarak bazı yapıtlarında Kemal İlerici’ nin dörtlü armoni dizgesini, bazılarında ise klasik üçlü armoniyi, ancak kendince organize edilen disonansları kullanmıştır.
Sarper Özsan, üçlü armoniyi yalın bir biçimde uyguladığı çalışmalarında “modal” yaklaşıma yönelir, kontrpuantal yazıya yakınlığı vardır; ayrıca poliritmik ve pilimodal teknikleri sıkça değerlendirir. İçeriğin yanı sıra, biçime de önem verdiği görülür.
Öğrencilik yıllarından beri sürdürdüğü çeşitli müzikal çalışmalarının yanı sıra çalgı müzikleri, çocuk şarkıları, devrimci şarkı ve marşlar, şan ve piyano için liedler, koro için düzenlenmiş türkü çok seslemeleri, multivizyon gösterileri ve TBMM kuruluş yıl dönümleri için yazılmış şenlik müzikleri ile çok sayıda tiyatro ve film müzikleri bestelemiş; eğitim, kültür, estetik ve müzik konularında konferanslar vermiş, çeşitli, dergi ve gazetelerde yazılar yazmış olan Özsan, halen Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarında ve Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü’nde müzik teorisi, müzik formu, armoni ve solfej dersleri ver(miştir).
https://www.ruhisu.org.tr/sarper-ozsan-ruhi-su-dostlar-korosu-eski-sefi/