ÖZEL YETENEK SINAVIYLA ÖĞRENCİ ALAN EĞİTİM FAKÜLTELERİNE GİRİŞTE YKS /TYT’DEN İLK 800 BİN KİŞİ İÇİNDE OLMA KOŞULUNA İVEDİLİKLE SON VERİLMELİDİR

Sayı    : 2024/12

Konu   : Özel yetenek sınavıyla öğrenci alan eğitim fakültelerine girişte YKS /TYT’den ilk 800 bin kişi içinde olma koşulu

Müzik Eğitimcileri Derneği (MÜZED), YÖK kararıyla 2020 yılında uygulamaya konulan ve hâlen yürürlükte olan “Adayların, YKS’de özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına başvuru yapabilmeleri için TYT’de en düşük 800.000 inci başarı sırasına sahip olmaları gerekmektedir.” kuralının kaldırılması için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına, Millî Eğitim Bakanına ve Bakanlığın ilgili bölümlerine dilekçe ile ayrı ayrı başvuruda bulundu.

Öğretmenlik mesleğinin ve eğitim sisteminin niteliğini yükseltmek amacıyla iyi niyetlerle 2020’de uygulamaya konulan YKS/TYT’de ilk 800 bin kişi içinde olabilme baraj uygulaması,eğitim fakültelerinin özel yetenek sınavıyla öğrenci alan bölümlerine zarar vermiş; niteliksel ve niceliksel  başarı düzeyinin büyük darbe yemesine yol açmıştır.

Durum vahimdir. Millî Eğitim Bakanlığımızı ve Yükseköğretim Kurulumuzu 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 43. Maddesi uyarınca işbirliği yaparak bu hatalı uygulamayı bu kayıt döneminden itibaren düzeltmeye çağırıyoruz.

Darülmuallimin kuruluşunun 176.; Musıkî Muallim Mektebinin kuruluşunun 100. yılında Eğitim Fakültelerimizin başta müzik anabilim dalları olmak üzere yetenek sınavıyla öğrenci alan bölümlerinin kapanmasının önüne geçilmelidir.

ÖSYM tarafından 8-9 Haziran 2024 günlerinde yapılan Yükseköğretim Kurumları Sınavı sonuçlarının 17 Temmuz 2024 günü açıklanması bekleniyor. 2019 yılı Ekim Ayında Yükseköğretim Kurulunun aldığı karar gereği ÖSYM 2020 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) Klavuzunda yer alan “Adayların, 2020-YKS’de özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına başvuru yapabilmeleri için TYT’de en düşük 800.000 inci başarı sırasına sahip olmaları gerekmektedir.” koşulu 2024 Klavuzunda da aynen devam etmektedir(s.33).

Öğretmenlik mesleğinin niteliğini, saygınlığını ve sonuçta Türk Eğitim Sisteminin düzeyini yükseltmeye yönelik olarak düşünülen ve kamuoyunda genel kabul gören; öğretmenlik programlarına başvuruda belirlenen yüzdelik dilimler içinde yer almış olma uygulaması ne yazık ki müzik öğretmenliği alanına ve genel olarak yetenek sınavıyla öğrenci kabul eden eğitim fakültelerine büyük zarar vermiş, bu fakültelerin önemli bir bölümünü kapanmanın eşiğine getirmiştir.

Bilindiği gibi öğrencileri yaşama ve üst öğrenime hazırlama görevi yapan ortaöğretim kurumlarında öğrenciler üniversitede tercih edecekleri alanlara göre belirli derslere yoğunlaşır; her alanda istenilen başarı düzeyini yakalayamayabilir. Liselerde Türkçe-Matematik; Matematik-Fen; Türkçe-Sosyal gibi alanları tercih eden öğrenciler olduğu gibi yetenek sınavıyla öğrenci kabul eden fakülte ve yüksekokullara girmek isteyen öğrenciler de yetenekli olduğunu düşündükleri Güzel Sanatlar (Müzik, Resim vb.), Beden Eğitimi ve Spor alanlarına yönelir/yönlendirilir. Elbette yetenek gerektiren bölümlere girmeyi düşünen öğrenciler de temel yeterlikler alanında belirli bir başarı düzeyini yakalamalıdır. Ancak bu düzey, YKS’ye giren öğrencilerin ilk 800 bininci sırasını yakalamak; bir başka anlatımla tüm adayların yaklaşık dörtte üçünü geride bırakmak olarak düşünülmemelidir. Güzel Sanatlar Liselerinde, Spor Liselerinde okuyan ve çoğunluğu yetenek sınavıyla öğretmenlik programlarına gitmek isteyen öğrenciler, bu programların gerektirdiği özel yeterek sınavını başarmak için uygulamalı ve kuramsal boyutta yıllarca yoğun bir eğitim alırlar, hazırlık yaparlar. Bu durum özel yetenek sınavıyla öğrenci kabul eden programları düşünen genel lise öğrencileri için de söz konusudur.

Açıklanan nedenlerle öğretmenlik programları dışında yetenek sınavıyla öğrenci kabul eden programlar için (Güzel Sanatlar Fakülteleri, Devlet Konservatuvarları, Sahne Sanatları ve Tasarım Fakülteleri vb.)YKS/TYT’de ilk 800 binlik dilim içinde yer almak gibi bir zorunluluk getirilmemiştir. Ancak yukarıda da belirtildiği gibi özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına başvuru yapabilmeleri için YKS/TYT’de en düşük 800.000 inci başarı sırasına sahip olmaları koşulu getirilmiştir. 2020’de yapılan YKS’den bu yana Üniversitelerin Öğretmenlik Programları için getirilen bu koşul Eğitim Fakültelerinin özel yetenek sınavıyla öğrenci alan bölümlerinin niceliksel ve niteliksel olarak çok büyük bir zarar görmesine, bir kısmının kapanmasına veya kapanmanın eşiğine gelmesine yol açmıştır.

1999 yılından bu yana ülkemizde müzik öğretmenlerinin, eğitimcilerinin, akademisyenlerinin eğitimci/sanatçıların ulusal ve uluslararası boyutta meslek kuruluşu olarak Müzik Eğitimcileri Derneğimize bu konuda üyelerimizden ve meslek topluluğumuzdan gelen bilgiler oldukça çarpıcı, üzücü ve düşündürücüdür:

Eğitim Fakülteleri Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalları özel yetenek sınavlarına ilk 800 bin barajı nedeniyle özellikle Anadolumuzun değişik kentlerinde başvurular yüzde seksen ile yüzde yüz arasında azalmış; bu kurumların birkaçı kapanarak eğitimci kadrosu en yakın GSF’ye aktarılmış; çok önemli bir bölümü açtıkları kontenjan kadar aday bulamayınca sürekli kontenjan azaltması yönüne gitmiş ve kapanmanın eşiğine gelmiştir. Merkezî ve köklü konumda olan birkaç Müzik Eğitimi Anabilim Dalı da kontenjanlarını ancak doldurabilirken bu kurumlara bile başvurular yüzde seksene varan oranlarda azalmış; öğrenci alımları, oldukça sınırlı sayıdaki adaylar arasından yapılabilmiştir. Eğitim Fakülteleri Müzik Eğitimi Anabilim Dallarının en önemli öğrenci kaynağı olan Güzel Sanatlar Lisesi mezunları (okullarında sanat ağırlıklı bir eğitim aldıkları için) YKS/TYT’de ilk 800 bin kişi içinde olma barajına ulaşmada çok zorlanmakta; çok önemli bir bölümü bu barajı yakalayamamaktadır. Derneğimize ulaşan bilgilere göre pek çok Anadolu kentinde Güzel Sanatlar Lisesi mezunlarımızın ancak yaklaşık onda biri bu barajı yakalayabilmektedir.

YKS/TYT’de ilk 800 bin aday içinde olabilme başarısını yakalayamayan Güzel Sanatlar Lisesi mezunları Eğitim Fakültelerine başvuramayınca bu kez Güzel Sanatlar Fakültelerine veya Devlet Konservatuvarlarına yönelmekte bu kurumları bitirerek ve pedagojik formasyon alarak öğretmenlik yapmayı tercih etmektedir. Yukarıda da belirtildiği gibi ilk 800 barajı yalnız Eğitim Fakülteleri içindir ve Güzel Sanatlar Fakülteleri ile Devlet Konservatuvarlarına başvuruda bu baraj sınırlandırması yoktur. Güzel Sanatlar Fakültelerimiz ve Devlet Konservatuvarlarımız da bizimdir ve onların da (konusu bu dilekçenin dışında) pek çok sorunu vardır. Ancak bu kurumlarımızın ana işlevi sanatçı yetiştirmektir. Güzel Sanatlar Fakültelerimizin, Devlet Konservatuvarlarımızın mezunları için yeterli sanat kurumları açılarak istihdam olanakları artırılmalıdır. Öğretmen yetiştirme görevi ise 16 Mart 1848’de açılan Darülmuallimin’den bu yana Öğretmen Okulları, Köy Enstitüleri, Eğitim Enstitüleri ve Eğitim Fakültelerine aittir. Başlangıçta Öğretmen Okullarımız ve bugün Eğitim Fakültelerimiz öğretmen yetiştirme göreviyle hazırlanmış, donatılmıştır. Öte yandan müzik öğretmenliğinin ana kaynağı, 1 Kasım 1924’te  açılan Musıkî Muallim Mektebinden bu yana Eğitim Enstitüsü/Fakültesi Müzik Bölümleri/Ana Bilim Dallarıdır. Öğretmen alımlarında Eğitim Fakültesi mezunları yeterli olmadığında elbette GSF ve DK mezunlarımızdan pedagojik formasyon yapmış olanlar düşünülecektir. Ancak Öğretmenlik Programlarına bugün uygulanmakta olan ilk 800 bin baraj uygulaması, Eğitim Fakültelerinin özel yetenek sınavıyla öğrenci alan bölümlerini by-pass etmekte; zarar vermekte; ortadan kaldırılmasına yol açmaktadır.

Öğretmenlik mesleğinin ve eğitim sisteminin niteliğini yükseltmek amacıyla iyi niyetlerle 2020’de uygulamaya konulan YKS/TYT’de ilk 800 bin kişi içinde olabilme baraj uygulaması, eğitim fakültelerinin özel yetenek sınavıyla öğrenci alan bölümlerine zarar vermiş; niteliksel ve niceliksel  başarı düzeyinin büyük darbe yemesine yol açmıştır. Eğitim Fakültelerimizin Müzik Eğitimi Anabilim Dalları ve yetenek sınavıyla öğrenci alan diğer öğretmenlik bölümleri, öğrenciler, veliler, infial hâlindedir. Eğitimciler, yöneticiler, sorumluluk sahibi herkes ilk 800 bin barajı nedeniyle eğitim fakültelerinin ilgili bölümlerine başvuran öğrenci profilinde de büyük bir düşüş olduğunu vurgulamakta; kurumlara müzik/sanat alanında yetenekli, iyi yetişmiş adayların pek gelmediğini; başka bir mesleği seçerek yaşı öğrencilik dönemi açısından ilerlemiş adaylarla karşılaştıklarını belirtmektedir. Bütün bu sayısal bilgiler Millî Eğitim Bakanlığımızın ve Yükseköğretim Kurulumuzun elinde bulunmaktadır veya bu bilgilere ayrıntılı olarak her an ulaşabileceklerdir.

Durum vahimdir. Millî Eğitim Bakanlığımızı ve Yükseköğretim Kurulumuzu 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 43. Maddesi uyarınca işbirliği yaparak bu hatalı uygulamayı bu kayıt döneminden itibaren düzeltmeye; Eğitim Fakültelerimizin özel yetenek sınavıyla öğrenci alan bölümlerine başvuruda YKS/TYT’de istenen ilk 800 bin aday arasında olma barajına son vermeye; Darülmuallimin kuruluşunun 176.; Musıkî Muallim Mektebinin kuruluşunun 100. yılında Eğitim Fakültelerimizin bu bölümlerinin kapanmasının önüne geçmeye çağırıyor; göreve davet ediyoruz.

Müzik Eğitimcileri Derneğimiz, üyelerimiz ve müzik eğitimcileri meslek topluluğumuz adına gereğinin yapılmasını YÖK’ün ve Millî Eğitim Bakanlığının ve kamuoyunun dikkatine sunarız.

Refik SAYDAM, MÜZED Genel Başkanı